Hệ thống ổn định nhiệt (thermostatic system) trong sen tắm được thiết kế để duy trì nhiệt độ nước ổn định và ngăn ngừa tình trạng bỏng do nước nóng khi tắm. Cơ chế này hoạt động nhờ vào bộ lõi cảm biến nhiệt bên trong sen tắm, thường được gọi là “nhiệt ngẫu” (thermostatic cartridge).
Đầu tiên, công nghệ điều chỉnh nhiệt độ tự động được phát minh bởi Warren S. Johnson vào năm 1883. Ông là một giáo viên vật lý người Mỹ, người đã phát minh ra bộ điều nhiệt cơ học (thermostat) để kiểm soát nhiệt độ trong phòng. Dù không phải là sen tắm, nhưng đây là cơ sở quan trọng cho các hệ thống điều chỉnh nhiệt độ sau này.
Năm 1936, công ty AGA (Thụy Điển) phát triển bộ điều nhiệt áp dụng cho hệ thống sưởi và nước nóng, đặt nền móng cho bộ điều chỉnh nhiệt độ ở sen tắm. Sen tắm có bộ ổn định nhiệt đầu tiên xuất hiện vào giữa thế kỷ 20, do các công ty thiết bị vệ sinh châu Âu phát triển để tăng tính an toàn và tiện lợi khi tắm và đã nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn bắt buộc trong các sản phẩm sen tắm lắp đặt cho các khách sạn cao cấp.
1. CẤU TẠO CHÍNH CỦA BỘ ỔN NHIỆT, gồm:
– Bộ cảm biến nhiệt (Thermostatic Cartridge): Thành phần cốt lõi giúp tự động điều chỉnh tỷ lệ nước nóng/lạnh.
– Van điều chỉnh nhiệt độ: Người dùng có thể cài đặt nhiệt độ mong muốn (thường có nút chặn ở 38-40°C để tránh vô tình chỉnh quá nóng).
– Van an toàn chống bỏng: Tự động ngắt nước nóng khi nhiệt độ quá cao hoặc khi nước lạnh bị mất đột ngột.
2. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG:
– Giai đoạn 1: Pha trộn nước nóng – lạnh tự động
Khi mở vòi sen, nước nóng và nước lạnh đi vào bộ cảm biến nhiệt.
Cảm biến nhiệt (thường làm bằng sáp nhiệt hoặc lò xo giãn nở) sẽ điều chỉnh tỷ lệ pha trộn giữa nước nóng và nước lạnh sao cho nhiệt độ đầu ra luôn ổn định theo mức người dùng đã chọn.
– Giai đoạn 2: Ổn định nhiệt độ khi có thay đổi áp suất nước
Nếu áp lực nước nóng/lạnh thay đổi (ví dụ: có người khác mở vòi nước trong nhà), bộ cảm biến sẽ điều chỉnh ngay lập tức để giữ nhiệt độ nước không dao động. Nhờ đó, người dùng không bị sốc nhiệt khi đang tắm.
– Giai đoạn 3: Chống bỏng khi nước lạnh bị mất đột ngột
Nếu nguồn nước lạnh bị gián đoạn (do mất nước, đường ống gặp sự cố…), bộ cảm biến nhiệt sẽ tự động đóng van nước nóng ngay lập tức, ngăn nước nóng chảy ra, giúp tránh bỏng do nhiệt độ tăng đột ngột.
Một số mẫu sen vòi cao cấp còn có cơ chế ngắt toàn bộ nước nếu nhiệt độ vượt quá 49°C để đảm bảo an toàn.
3. ƯU ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG ỔN NHIỆT:
– An toàn cho trẻ em và người cao tuổi: Hạn chế nguy cơ bị bỏng do nước nóng quá mức.
– Duy trì nhiệt độ ổn định: Không bị sốc nhiệt khi đang tắm, ngay cả khi có người khác sử dụng nước trong nhà.
– Tiết kiệm nước và năng lượng: Không cần chỉnh nước liên tục, giúp giảm lãng phí nước và điện/gas đun nước nóng.
– Tăng độ bền của sen vòi: Hệ thống hoạt động tự động, giúp giảm áp lực lên van và lõi sen.